Novi zakon: Iz budžeta samo jedna plata
Stručna radna grupa izradila je novi zakon o sprečavanju sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske, a jedna od najznačajnijih novina mogla bi biti da ista osoba ne može po dva osnova primati platu ili naknadu iz budžeta Republike Srpske.
“Novim zakonom imaćemo jasniju sliku i moći ćemo lakše identifikovati da li je neko ili nije u sukobu interesa. Novi zakon biće vezan i za registar svih zaposlenih u javnoj upravi, koji se radi s ciljem da jedno lice ne može primati platu iz budžeta po više osnova“, rekao je Aleksandar Radeta, direktor Agencije za državnu službu Republike Srpske i član stručne grupe koja je radila na novom zakonskom rješenju.
Iako članovi stručne grupe ne žele da otkrivaju detalje jer, kako kažu, novi zakon još nije proslijeđen Vladi Republike Srpske i nadležnom ministarstvu, nezvanično saznajemo da će, u odnosu na važeći Zakon o sprečavanju sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske, detaljnije biti propisan dio koji se odnosi na nespojive funkcije.
Upravo je nespojivost funkcija jedna od manjakvosti postojećeg zakona s obzirom na to da on propisuje da su izabrani predstavnici, nosioci izvršnih funkcija i savjetnici dužni podnijeti ostavku na svaku od nespojivih funkcija i poslova i to najkasnije dan prije preuzimanja funkcije.
Međutim, nigdje nije detaljno propisano koje su to funkcije nespojive. Novi zakon donijeće i izmjene kada je u pitanju Komisija za odlučivanje o sukobu interesa u organima vlasti Republike Srpske, i to na način da će ubuduće u radu ove komisije učestvovati dva stručnjaka za ovu oblast, ali i jedan član nevladinog sektora.
Komisija za utvrđivanje sukoba interesa Republike Srpske
Obrenka Slijepčević, predsjednik Komisije za utvrđivanje sukoba interesa Republike Srpske, rekla je da je novi zakon završen, ali da još nije stigao u Vladu, odnosno nadležno ministarstvo, koje će biti i njegov predlagač.
“Uskoro će novi zakon biti dostavljen premijeru Republike Srpske i preko nadležnog ministarstva upućen u proceduru. Još niko od zvaničnika, ovlaštenih da ga upute u proceduru, nije vidio taj novi zakon. Sve ono što je bilo nejasno u starom zakonu, u novom je precizirano, a razrađeno je detaljno i šta podrazumijeva budžet itd., tri vrste sankcija, uslovi za imenovanje u komisiju…“, rekla je Slijepčevićeva, ne želeći da otkriva više detalja novog zakona.
Novim zakonom, kako ističe Slijepčevićeva, trebalo bi da budu otklonjeni i pojedini apsurdi, kao što je, recimo, da direktor može glasati sam za sebe prilikom izbora. To je, kako kaže, nedavno odlučio Vrhovni sud Republike Srpske, ističući da je sud u tom slučaju pokleknuo političkim pritiscima.
Kada je u pitanju sprečavanje sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske, i Strategija borbe protiv korupcije u Republici Srpskoj od 2018. do 2022. godine kao jedan od strateških prioriteta definisala je upravo sprečavanje sukoba interesa.
Već na predstojećoj sjednici Narodne skupštine Republike Srpske poslanici će razmatrati izvještaj o radu Komisije za utvrđivanje sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske, u kojem se, između ostalog, navodi i to da je u 2017. godini u radu bilo 238 predmeta, od čega 32 na vlastitu inicijativu, te da je utvrđen sukob interesa u svega 10 slučajeva. Kako saznajemo, novim zakonom o sprečavanju sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske broj utvrđenih sukoba interesa trebalo bi da bude daleko veći.
Nepotizam
U izvještaju Republičke komisije za utvrđivanje sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske za 2017. godinu, a o kojem će biti riječi na predstojećoj sjednici Narodne skupštine RS, kao jedan od najvećih problema naveden je nepotizam.
“Najveći problem koji je Komisija primijetila u lokalnim zajednicama je nepotizam, to jest prijem srodnika i povezanih lica na radna mjesta u administrativnim službama jedinica lokalne samouprave ili drugih javnih ustanova ili javnih preduzeća, koja se finansiraju iz budžeta jedinice lokalne samouprave ili ih je osnovala jedinica lokalne samouprave“, navedeno je u izvještaju.
