Na današnji dan / 3. juli

Događaji na današnji dan

321. – Rimski car Konstantin II, proglasio je nedelju za dan odmora i verskog obreda
1583. – Ruski car Ivan Grozni ubio je, u nastupu gneva, sina. Ovaj autokrata sproveo je značajne reforme u Rusiji, a zbog okrutnog odnosa prema boljarima dobio je naziv Grozni. Kao tragični lik bio je inspiracija slikarima, muzičarima, književnicima, filmskim rediteljima…
1608. – Francuski istraživač Samuel de Champlain osnovao je kanadski grad Kvebek
1775. – General Džordž Vašington, kasnije izabran za prvog predsednika SAD (1789), zvanično je preuzeo komandu nad vojskom kolonista u Američkom ratu za nezavisnost
1848. – Pokrenut austrijski dnevni list Štampa (Die Presse)
1849. – Francuske trupe su ušle u Rim savladavši otpor snaga Đuzepea Garibaldija i ponovo ustoličile poglavara rimokatoličke crkve papu Pija IX
1863. – Vojska Unije u američkom građanskom ratu u odlučnoj bitci kod Gettysburga porazila vojsku Konfederacije pod generalom Leejem. Isti dan se generalu Grantu predala južnjačka tvrđava Vicksburg na Mississipiju, čime je Konfederacija presječena napola
1881. – Pod pritiskom Velike Britanije, Turska je potpisala konvenciju s Grčkom kojom su Grci dobili Tesaliju i delove Epira
1940. – Britanci su onesposobili veliki deo francuske flote stacionirane u Oranu u severnoj Africi da ne bi došle u posed Nemačke. Francuzi nisu pristali da, nakon kapitulacije Francuske, predaju flotu dobrovoljno, pa je najveći deo uništen, a poginulo je preko 1.000 francuskih mornara
1944. – Sovjetske trupe su u Drugom svetskom ratu oslobodile glavni grad Belorusije Minsk i zarobile 100.000 nemačkih vojnika, što Bjelorusija slavi kao Dan neovisnosti
1954. – U Velikoj Britaniji je ukinuto racionisano snabdevanje hranom uvedeno tokom i po završetku Drugog svetskog rata
1962. – Alžir je stekao nezavisnost posle 132 godine francuske kolonijalne vlasti
1972. – Indija i Pakistan su potpisali mirovni sporazum, čime je okončan sukob izazvan 1971. građanskim ratom u Istočnom Pakistanu (Bangladeš)
1987. – Ratni zločinac iz Drugog svetskog rata Klaus Barbi (Barbie), lokalni šef Gestapoa, nazvan „kasapin iz Liona“, osuđen je u Francuskoj na doživotnu robiju
1988. – Iran Air let 655: američka krstarica USS Vincennes oborila iranski putnički avion, nakon što je pogrešno identifikovan kao lovac, poginulo 290 ljudi
1995. – Jugoslovenski košarkaši postali su evropski šampioni na prvenstvu u Atini. Pobeda je burno proslavljena u zemlji, a oduševljenje je bilo pojačano i zbog trogodišnje međunarodne izolacije SR Jugoslavije
1996. – Predsednik Rusije Boris Jeljcin pobedio je u drugom izbornom krugu komunističkog kandidata Genadija Zjuganova, i time započeo drugi predsednički mandat
2001. – Ruski avion „tupoljev 154“ srušio se kod Irkutska. Poginulo je svih 145 putnika i članova posade
2001. – Na prvom pojavljivanju pre Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu bivši predsednik SRJ Slobodan Milošević izjavio je da ne priznaje taj sud i odbio da se izjasni o optužnici koja ga tereti za progon, deportaciju i ubijanje kosovskih Albanaca 1999
2013. – Egipatska vojska u državnom udaru svrgnula predsjednika Mohameda Mursija 

Rođeni na današnji dan

419. – Rođen Valentinijan III, zapadnorimski car
1423. – Rođen Luj XI, francuski kralj
1854. – Rođen Leoš Janaček, češki skladatelj
1883. – Rođen Franc Kafka (njem. Franz Kafka, češ. František Kafka), češki književnik koji je pisao na njemačkom jeziku
1898. – Rođen Mihailo Andrejević, jugoslovenski fudbalski zvaničnik i lekar
1914. – Rođena Olga Popović-Dedijer lekarka i učesnica Narodnooslobodilačke borbe
1927. – Rođen Ken Russell, britanski režiser
1937. – Rođen Milovan Danojlić, srpski pisac
1939. – Rođen Ljubivoje Ršumović, srpski pesnik
1943. – Rođena Judith Durham, australska pjevačica
1946. – Rođen Duško Tambača, hrvatski glazbeni pedagog, skladatelj
1948. – Rođena Kostadinka Velkovska, hrvatska glumica makedonskog podrijetla
1952. – Rođen Mirsad Bećirbašić, bosanskohercegovački književnik
1953. – Rođen Dragan Velikić, srpski pisac
1953. – Rođena Nada Topčagić, srpska folk pevačica
1962. – Rođen Tomas Mejpoter IV (engl. Thomas Mapother IV), poznatiji kao Tom Kruz (engl. Tom Cruise), američki glumac
1965. – Rođena Koni Nilsen, danska glumica
1971. – Rođen Džulijan Pol Asanž (engl. Julian Paul Assange), australijski novinar i urednik web-stranice WikiLeaks
1972. – Rođena Maja Petrin, hrvatska glumica
1973. – Rođena Ivana Plechinger, hrvatska pjevačica i voditeljica
1973. – Rođen Ólafur Stefánsson, islandski rukometaš
1975. – Rođen Vuk Jeremić, ministar spoljnih poslova Srbije 2007-2012
1983. – Rođen Risto Lakić, crnogorski fudbaler
1984. – Rođen Marko Tolja, hrvatski pjevač
1987. – Rođen Sebastian Fetel (njem. Sebastian Vettel), njemački vozač Formule 1
1991. – Rođena Anastasija Pavljučenkova, ruska teniserka 

Umrli na današnji dan

1642. – Umrla Francuska kraljica Marija de Mediči, kćerka toskanskog vojvode Frančeska de Medičija. Posle ubistva kralja Anrija IV, vladala je kao regentkinja (1610-17) uz sina Luja XIII. Za nju je građena Palata Luksemburg u Parizu, čije su dvorane bile ukrašene 21 Rubensovom slikom koje se sada nalaze u Luvru
1904. – Umro Teodor Hercl, osnivač i lider cionističkog pokreta. Organizovao je prvi cionistički kongres u Bazelu (1897) i bio je prvi predsednik Svetske cionističke organizacije. U delu „Jevrejska država“ (1896) izneo je plan za osnivanje jevrejske države u Palestini
1918. – Umro Mehmed V, turski sultan
1935. – Umro André Citroen, francuski inženjer holandskog porijekla
1942. – Umro Luj Franše d’ Epere maršal Francuske i počasni vojvoda srpske vojske
1952. – Umro Vlada Ilić, gradonačelnik Beograda, jedan od najbogatijih industrijalaca Jugoslavije, začetnik industrije gajtana u Leskovcu
1969. – Jedan od osnivača engleske rok grupe „Rolingstons“ Brajan Džons utopio se u svom bazenu pod dejstvom prekomerne količine droge
1971. – Umro Džejms Daglas Morison (engl. James Douglas Morrison), pjevač, legendarni vođa “Doorsa”
1987. – Umro Naim ef. Hadžiabdić, bosanskohercegovački reis
2005. – Umro Džafer Obradović, bosanskohercegovački književni kritičar, esejist i publicist

Sveci pravoslavne crkve na današnji dan

– Sveštenomučenik Metodije
– Prepodobni Naum Ohridski
– Sveti mučenici Aristokl, Dimitrijan i Atanasije
– Sveti Kalist I, patrijarh carigradski
– Sveti Levkije, episkop vruntisiopoljski
– Blaženi Studije