Međunarodni prazik rada
Danas se širom svijeta obilježava 1. maj – Međunarodni praznik rada, a proslavljanje ovog datuma ima dugu tradiciju, u nekim drugačijim oblicima, staru gotovo hiljadu godina.
Tokom godina, 1. maja su se organizovali različiti događaji i proslave širom svijeta, najčešće da bi se naglasila svrha dočeka promjene godišnjeg doba.
U 19. vijeku, 1. maj je dobio sasvim novo značenje kao Međunarodni praznik rada, koji je proizišao iz pokreta u SAD za prava radnika i određivanja radnog vremena od osam časova.
Više od 300.000 radnika, od kojih je samo u Čikagu bilo 40.000, 1. maja 1886. godine izašlo je sa radnih mjesta širom SAD.
Organizatori protesta prethodno su uputili zahtjeve poslodavcima i vlastima tražeći da ih ispune do tog datuma.
Radnici su zahtjeve izrazili u paroli “tri osmice” – po osam sati rada, odmora i kulturnog uzdizanja.
Kao odgovor, uslijedila je represija, a u sukobima sa policijom bilo je žrtava i ranjenih na obje strane. Sedmorica sindikalnih aktivista osuđeno je na smrt.
Drugi kongres Radničke internacionale odlučio je da od 1890. godine širom svijeta Prvog maja budu organizovane masovne manifestacije, demonstracije i štrajkovi, kao jedan od vidova klasne borbe, što je do kraja 19. i početkom 20. vijeka dobilo masovne razmjere.
Kelti na teritoriji Velike Britanije smatrali su 1. maj najvažnijim danom u godini. Tada su organizovali festival “Beltejn”, kojim se razdvaja godina na svjetlost i tamu, a simbolična vatra je bila dio jednog od glavnih rituala na festivalu, kojim se proslavljao povratak života i plodnosti svijeta.
Kada su Rimljani zauzeli Britaniju, sa sobom su donijeli sličan običaj proslavljanja 1. maja, koji se praznovao u okviru petodnevnog slavlja posvećenog boginji Floraliji od 20. aprila do 2. maja, piše “Histori”.
Vremenom su se keltski i rimski način proslave sjedinili, te je festival imao i elemente “Beltejna” i proslave posvećene boginji Floraliji.
Foto: Arhiva
