Dodiri kao ključ za bolje zdravlje
Fizički kontakt je neophodan za održavanje zdravlja, a prijatan dodir može pomoći kod bolesti poput bola, depresije i straha. Naučna istraživanja potvrđuju da dodiri pozitivno utiču na zdravlje, pod uslovom da su obostrano prihvaćeni i prijatni. Meta-analiza podataka više od 10.000 ljudi pokazala je da dodiri imaju značajan pozitivan efekat na naše zdravlje.
Dodir i neurobiologija: Kako dodiri pomažu
Istraživači iz Bohuma, Duizburga, Esena i Amsterdama pokazali su da su dodiri naročito efikasni u smanjenju bola, depresije i straha. Neurobiološki, dio mozga koji obrađuje osećaje kože direktno je povezan sa amigdalom – moždanim centrom za strah. Dodiri smanjuju oslobađanje hemikalija koje izazivaju stres, poput adrenalina i noradrenalina, što pomaže u smirivanju i snižavanju krvnog pritiska.
“Dodir je dio osećaja prijatnosti i opuštanja”, kaže profesor Martin Korte, neurobiolog sa Tehničkog univerziteta u Braunšvajgu. Blagi dodiri smanjuju oslobađanje stresnih hormona, usporavaju rad srca i donose opuštanje.
Bliski kontakt: Spašavanje života prijevremeno rođenih beba
Dodiri su posebno važni za prijevremeno rođene bebe. Njihovi respiratorni organi su često nerazvijeni, pa disanje može zastati. Dodir po tabanima ili kičmi pomaže bebama da ponovo počnu da dišu. Na odjeljenju za intenzivnu njegu u Asklepios bolnici u Hamburgu, najvažnije je da djeca budu u naručju roditelja kad god je to moguće. Ovaj kontakt, poznat kao metoda “kengur”, smanjuje broj hitnih slučajeva i stabilizuje ritam disanja kod beba.
Ležanje na koži roditelja dokazano poboljšava zdravlje beba, pomaže im u razvoju zdravog mikrobioma i jača vezu između roditelja i djeteta. Dodiri roditelja mnogo više doprinose zdravlju beba nego dodiri medicinskog osoblja.
Dodir i odrasli: Masaže, roboti i benefiti oksitocina
Kod odraslih, dodir također ima pozitivan uticaj, bez obzira dolazi li od poznate ili nepoznate osobe, kao prilikom masaže. Ključno je pokrenuti lučenje hormona oksitocina, poznatog kao hormon “maženja”. Čak i dodiri robota, plišanih igračaka ili jastuka mogu imati pozitivan efekat, iako ne tako snažan kao dodiri ljudi.
Psiholog Julijan Pakhejzer ističe važnost učestalosti dodira – hormon oksitocin počinje da se luči već nakon 15 do 20 sekundi prijatnog kontakta. U društvima s rastućim brojem starijih osoba, ovakva pomagala mogu biti značajan dodatak za poboljšanje zdravlja i kvaliteta života u domovima za stare.
Martin Korte naglašava da ljudi reaguju na dodire sve dok su nježni i slični onima koje pruža drugi čovjek. Međutim, dodiri robota ne smiju biti potpuno predvidljivi, kako bi se zadržao pozitivan efekat.
Zagrljaj kao lijek
Psiholozi savjetuju da, ako imate priliku, povremeno zagrlite prijatelje ili članove porodice. Fizički kontakt ne samo da donosi osjećaj topline i podrške, već i doprinosi opštem zdravlju. Zbog toga, ne zaboravite – jedan zagrljaj dnevno može vam donijeti mnogo više nego što mislite.
