Na današnji dan / 9. avgust

Praznici i spomendani na današnji dan

– Međunarodni dan siromašnih.

Događaji na današnji dan

480. p. n. e. – Bitka kod Termopila, u kojoj je perzijska vojska pod vodstvom kralja Kserksa pobijedila vojsku spartanskog kralja Leonide.

48. p. n. e. – Bitka kod Farsala, Cezar je tu pobijedio dvostruko veću vojsku od Pompeja.

378. – Bitka kod Hadrijanopola: Goti teško porazili Rimljane. Poginuo istočno-rimski car Valent Flavije koji je 338. rođen u današnjim Vinkovcima.

1471. – Francesco della Rovere izabran je za papu kao Siksto IV, čime je počelo svjetovnije razdoblje renesansnog papinstva koje je obilježeno rodbinskim vezama, narušenim financijama i kupovanjem službi. Ipak, Siksto IV zabilježen je i kao veliki promovitelj umjetnosti pa je među ostalim dao sagraditi znamenitu Sikstinsku kapelu.

1842. – SAD i Velika Britanija potpisale sporazum kojim je određena granica između SAD-a i Kanade.

1849. – Austrija i Rusija srušile mađarsku republiku.

1942. – Tokom kampanje “Napustite Indiju” (Quit India) Sveindijskog kongresa, britanske vlasti su u Bombaju uhapsile indijskog nacionalnog vođu Mahatmu Gandhija i njegovih 50 sljedbenika.

1943. – Italijanski fašistički okupatori zapalili 6 su bračkih mjesta, a sama Selca gorila su 3 dana.

1945. – Drugi svjetski rat: Amerikanci bacili atomsku bombu na japanski grad Nagasaki, pri čemu je poginulo 70-90,000 ljudi.

1945. – Na trećem zasjedanju u Beogradu, AVNOJ proglašen za privremenu narodnu skupštinu Demokratske Federativne Jugoslavije

1954. – Kao odgovor na prijetnje SSSR-a i Istočnog bloka Jugoslaviji, Grčka, Turska i SFRJ zaključile su na Bledu (Slovenija) Balkanski savez o uzajamnoj političkoj suradnji i pomoći na rok od 20 godina. Otopljavanjem sovjetsko-jugoslavenskih odnosa poslije 1956. godine, taj savez je gubio na značaju, iako formalno nikad nije otkazan.

1965. – Bivša britanska kolonija Singapur postala je nezavisna država u okviru Commonwealtha poslije otcijepljenja od Malezije.

1969. – Sljedbenici Čarlsa Mensona su ubili glumicu Šeron Tejt, ženu filmskog režisera Romana Polanskog, i još četiri osobe u njenoj kući na Beverli Hilsu.

1974. – Richard Nixon podnio ostavku na mjesto predsjednika SAD. Istoga dana, dotadašnji potpredsjednik Gerald Ford polaže zakletvu i postaje 38. predsjednik SAD-a.

1992. – U Barseloni su završene 25. olimpijske igre, na kojima je učestvovalo 15.000 sportista iz 172 zemlje. Sportisti SR Jugoslavije, zbog sankcija UN, nisu mogli da učestvuju u ekipnim sportovima, ali su medalje izborili strijelci. Jasna Šekarić srebrnu, a Aranka Binder i Stevan Pletikosić bronzanu.

1998. – U sukobu sa indijskom policijom u Kašmiru poginuo je Ali Mohamad Dar, samoproklamovani zamjenik vrhovnog komandanta zabranjene separatističke islamske oružane grupe Hizb-ul-Mudžahedin, koja teži da Kašmir pripoji Pakistanu.

1998. – Košarkaška reprezentacija SR Jugoslavije postala je svjetski šampion u košarci.

2000. – U katastrofalnim poplavama u Indiji, Bangladešu, Butanu i Nepalu poginulo je 300 ljudi, a milijuni su ostali bez domova.

2001. – U pizzeriji u središtu Jeruzalema, bombaš samoubica ubio je najmanje 15, a ranio 90 osoba.

2004. – Teri Nikols osuđen je u Americi na 161 godinu zatvora, odnosno na doživotnu robiju bez prava na pomilovanje i skraćenje kazne, zbog postavljanja bombe u zgradi državnih organa u Oklahoma Sitiju 1995. godine, kada je poginulo 168 osoba.

Rođeni na današnji dan

1754. – Rođen Luj XVI (franc. Louis XVI), kralj Francuske.

1789. – Rođen Amedeo Avogadro, italijanski fizičar.

1896. – Rođen Jean Piaget, švicarski istraživač.

1910. – Rođen Dragoljub Aleksić akrobata, filmski scenarista, režiser, producent i glumac.

1912. – Rođen Bojan Adamič, slovenski kompozitor filmske muzike.

1914. – Rođena Tove Jansson, finska slikarka, književnica, strip umetnica, ilustratorka.

1918. – Rođen Robert Aldrich, američki filmski režiser.

1918. – Rođena Anka Matić Grozda učesnica Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

1919. – Rođen Ruđero Leonkavalo, italijanski kompozitor i pisac libreta.

1922. – Rođen Philip Larkin, engleski književnik.

1922. – Rođen Predrag Tasovac, srpski glumac.

1927. – Rođen Robert Šou, američki glumac.

1931. – Rođen Mario Zagalo, brazilski fudbaler i trener.

1938. – Rođen Rod Laver, australijski teniser.

1938. – Rođen Oto Rehagel, njemački fudbalski trener.

1939. – Rođen Romano Prodi, italijanski političar.

1943. – Rođen Ken Norton, američki bokser.

1957. – Rođena Melani Grifit (eng. Melanie Griffith), američka glumica.

1958. – Rođena Amanda Bearse, američka glumica i režiserka.

1963. – Rođena Vitni Elizabet Hjuston (engl. Whitney Elizabeth Houston), američka pjevačica i glumica.

1968. – Rođena Džilijan Li Anderson (engl. Gillian Leigh Anderson), američka glumica.

1968. – Rođen Erik Banadinović (engl. Eric Banadinovich), australijski glumac hrvatskog porijekla.

1973. – Rođen Filippo Inzaghi, italijanski fudbaler.

1978. – Rođena Audrey Tautou, francuska filmska glumica.

1978. – Rođen Darko Božović, crnogorski golman.

1985. – Rođena Anna Kendrick, američka glumica i pjevačica.

Umrli na današnji dan

117. – Umro Trajan, rimski car.

378. – Umro Valens, rimski car.

1668. – Umro Jakob Balde, njemački isusovac i novolatinski pjesnik.

1896. – Umro Oto Lilijental, njemački inženjer i pronalazač.

1904. – Umro Friedrich Ratzel, njemački geograf i etnograf.

1916. – Umro Guido Gozzano, italijanski pjesnik.

1919. – Umro Ruggiero Leoncavallo, italijanski kompozitor.

1919. – Umro Ernst Haeckel, njemački zoolog i filozof.

1941. – Umrla Sveta Edith Stein, katolička svetica.

1956. – Umro Ante Cettineo, hrvatski književnik.

1962. – Umro Herman Hese (njem. Hermann Hesse), njemački književnik.

1967. – Umro Joe Orton, engleski dramski pisac.

1975. – Umro Dmitrij Šostakovič, ruski kompozitor.

1987. – Umro Frane Barbieri, hrvatski novinar i publicist.

1992. – Poginuo Blaž Kraljević, komandant HOS-a u BiH, general Armije RBiH.

2002. – Umro Tran Do, najpoznatniji vijetnamski disident.

2003. – Umro Gregory Haynes, američki filmski glumac i step igrač.

2008. – Umro Mahmoud Darwish, palestinski pjesnik.

2010. – Umrla Dragica Martinis, hrvatska sopranistica.

Sveci pravoslavne crkve na današnji dan

– Sveti velikomučenik Pantelejmon – Sveti Pantelija.

– Sveti Kliment Ohridski.

– Blaženi Nikolaj.

– Prepodobna Antusa