Na današnji dan / 14. oktobar

Događaji na današnji dan
1066. – Bitka kod Hastingsa, Normani pod vodstvom Vilima Osvajača porazile Saksonce pod vodstvom kralja Harolda II. koji je tu i poginuo.

1322. – Vojska škotskog kralja Roberta I u bici kod Bilanda teško porazila engleske trupe kralja Edvarda II. Taj poraz prisilio Englesku da prizna nezavisnost Škotske.

1702. – Bitka kod Fridlingena tokom Rata za špansko nasleđe. Francuska vojska izvojevala je Pirovu pobedu nad vosjkom Svetog rimskog carstva.

1806. – Napoleonove trupe pobedile Pruse i Saksonce u bitkama kod Jene i Auerštata. U narednih šest nedelja Napoleon pokorio Prusku.

1809. – Bečkim mirom Austrija prinuđena da Trst, deo Hrvatske i Dalmacije preda Napoleonovoj Francuskoj, Galiciju Poljskoj i Rusiji, a distrikt In Bavarskoj.

1888. – U Leedsu francuski fotograf Louis Le Prince snimio Roundhay Garden Scene, prvi film u istoriji.
.

1892. – U Beogradu, na liniji Kalemegdan-Slavija, pušten u saobraćaj prvi tramvaj na konjsku vuču.

1895. – Car Franjo Josip I. svečano otvorio novu zgradu Hrvatskog narodnog kazališta u Zagrebu.

1912. – U Milvokiju nepoznato lice pucalo u predsednika SAD Teodora Ruzvelta. Debeli kaput i svežanj rukopisa u unutrašnjem džepu sprečili da metak dođe do tela.

1913. – U najtežoj rudarskoj nesreći u Ujedinjenom Kraljevstvu, u rudniku uglja kod Glamorgena u Velsu poginulo 439 rudara.

1918. – Frankovačka Stranka prava podnijela zahtjev za sazivom saborske sjednice na temu ukidanja Hrvatsko-ugarske nagodbe te proglašenja neovisnosti hrvatskog naroda.

1933. – Nacistička Njemačka napustila Ligu naroda i Konferenciju o razoružanju u Ženevi.

1939. – Više od 800 britanskih mornara poginulo kada je, na početku Drugog svjetskog rata, njemačka podmornica „U 47“ uplovila u britansku ratnu luku i torpedima potopila brod „Rojal ouk“.

1941. – Nijemci u Drugom svjetskom ratu strijeljali oko 6.000 civila iz Kraljeva i okoline.

1943. – U logoru smrti Sobibor došlo je do uspješne pobune zatvorenika u kojoj je ubijeno devetero SS pripadnika. Oko 400 zatvorenika su pobjegli. Zatim je ostatak logoraša ubijen od strane SS-a i logor smrti je konačno zatvoren.

1944. – Britanske i grčke snage oslobodile Atinu koja je bila pod njemačkom okupacijom od aprila 1941.

1947. – Tokom probnog leta američkog vojnog aviona na mlazni pogon, kapetan Čarls Jeger postao prvi čovjek koji je probio zvučni zid.

1964. – Mihail Suslov, siva eminencija SSSR-a, srušio je Hruščova i postavio Brežnjeva.

1964. – Nobelovu nagradu za mir dobio američki borac za ljudska prava crnaca Martin Luter King.

1968. – Čovjek je prvi puta pretrčao 100 m za manje od 10 sekundi – 9,95 s. Jim Hines, USA, pobjeda u finalu Olimpijskih igara u Mexico cityiu.

1973. – U Tajlandu vlada Tanoma Kitikačorna primorana da podnese ostavku pošto je armija odbacila njegov zahtev da silom uguši studentske demonstracije.

1988. – Egipćanin Nagib Mahfuz postao prvi arapski pisac koji je dobio Nobelovu nagradu za književnost.

1994. – Nobelovu nagradu za mir podijelili premijer Izraela Jicak Rabin, šef izraelske diplomatije Šimon Peres i vođa Palestinske oslobodilačke organizacije Jaser Arafat.

2000. – Alija Izetbegović, poslednji ratni lider na prostoru bivše Jugoslavije, povukao se iz Predsjedništva Bosne i Hercegovine. Zamijenio ga Halid Genjac.

2001. – U nigerijskom gradu Kano ubijeno najmanje 200 antiameričkih demonstranata koji su dva dana palili crkve, džamije i radnje.

Rođeni na današnji dan

1425. – Rođen Alesso Baldovinetti, italijanski slikar.

1633. – Rođen Jakov II, kralj Škota, Engleske i Irske.

1784. – Rođen Ferdinand VII., španski kralj

1862. – Rođen Artur Gavazzi hrvatski geograf.

1882. – Rođen Éamon de Valera, irski političar i državnik.

1888. – Rođena Katherine Mansfield, novozelandska spisateljica.

1890. – Rođen Dwight D. Eisenhower, američki general, političar i predsjednik SAD-a

1892. – Rođen Tito Strozzi, hrvatski glumac, redatelj i prevoditelj.

1905. – Rođen Milan Blagojević Španac, španski borac, partizanski komandant i narodni heroj Jugoslavije.

1906. – Rođen Hannah Arendt, njemački filozof.

1911. – Rođen Ivo Kozarčanin, hrvatski književnik.

1919. – Rođen Dragoslav Avramović, srpski ekonomista, guverner Narodne banke Jugoslavije i dopisni član SANU.

1921. – Rođen Rade Marković, srpski glumac.

1927. – Rođen Rodžer Mur (en. Roger Moore), poznati engleski glumac. Najpoznati je po ulogama Džejms Bond u nekoliko filmova o tajnom agentu 007.

1930. – Rođen Mobutu Sese Seko, zairski političar i državnik.

1934. – Rođen Ljubomir Popović, srpski slikar.

1939. – Rođen Ralph Lauren, američki modni kreator.

1940. – Rođen Cliff Richard, britanski pop-pjevač.

1944. – Rođen Udo Kier, njemački glumac.

1945. – Rođen Vladimir Maksimov, ruski rukometni trener.

1949. – Rođen Dositej (Despo Motika) je episkop britansko-skandinavski.

1950. – Rođen Péter Esterházy, mađarski književnik.

1952. – Rođen Nikolaj Andrianov, ruski gimnastičar osvajač 15 olimpijskih medalja.

1962. – Rođen Miloš Kapetanović, bosanskohercegovački muzičar.

1963. – Rođena Lori Petty, američka filmska i televizijska glumica.

1969. – Rođen Viktor Onopko, ruski fudbaler.

1973. – Rođen Fabijan O’Nil, urugvajski fudbaler.

1974. – Rođen Tomislav Rukavina, hrvatski fudbaler i trener.

1976. – Rođen Marko Glogović, hrvatski katolički sveštenik.

1977. – Rođen Oleg Veliki, ukrajinski i njemački rukometni reprezentativac.

1978. – Rođen Usher, američki pjevač, plesač i glumac.

1980. – Rođena Cansu Dere, turska glumica.

1983. – Rođen Adnan Bogović, bosanskohercegovački fudbaler.

Umrli na današnji dan

322. p. n. e. – Umro Demosten, najveći govornik starog vijeka.

1883. – Umrla Marija Trandafil srpska dobrotvorka, podigla je zgradu za sirotište u kojoj se danas nalazi sjedište Matice srpske.

1941. – Umro Hjalmar Söderberg, švedski pisac, pjesnik i novinar.

1944. – Poginuo Erwin Rommel, njemački feldmaršal i vojskovođa.

1944. – Umro Marko Murat, srpski slikar.

1977. – Umro Bing Crosby, američki pjevač i glumac.

1990. – Umro Leonard Bernstein, američki kompozitor, pijanist i dirigent.

1996. – Umro Isidor Papo, ljekar, general.

1999. – Umro Džulijus Njerere, predsjednik Tanzanije.

Sveci pravoslavne crkve na današnji dan

– Pokrov Presvete Bogorodice.

– Sveti apostol Ananija.

– Prepodobni Roman Slatkopojac.

– Prepodobni Jovan Kukuzelj.

– Prepodobni Grigorije