Migracije i nizak natalitet doveli RS do starenja: Starih više nego djece

Ponedjeljak, 30. Jula, 2018.

0 1 minuta čitanja

Da Republika Srpska polako postaje zemlja staraca, svjedoči i statistički podatak da u njoj živi više osoba starosti iznad 65 godina nego djece do 14 godina.

Naime, prema prošlogodišnjim podacima Republičkog zavoda za statistiku RS, u Republici Srpskoj živi oko 310.000 lica starosti iznad 60 godina, onih iznad 65 ima skoro 219.000, dok je djece do 14 godina bilo oko 156.000.

Starim stanovništvom demografi smatraju osobe iznad 65 godina, a problem demografskog starenja, prema riječima banjalučkog demogarafa Aleksandra Majića, zahvatio je čitav evropski kontinent, a s njim se suočavaju i zemlje u okruženju, Srbija i Hrvatska.

“Mi u RS imamo dosta veći broj starih lica nego djece, što je izuzetno nepogodno. Indeks starosti je daleko više na strani starih lica iz više faktora”, kaže Majić.

Kao jedan od faktora navodi nizak natalitet, koji je među najnižim u Evropi.

“Imamo sve manji taj udio mladih kontingenata, a samim tim imamo sve veći udio starog stanovništva. Na to, takođe, bitno utiče migraciona komponenta. Stanovništvo se iseljava i znamo da u strukturi migranata većinom učestvuje mlada populacija, samim tim ostaje stara”, kaže Majić.

Kao treći faktor ovaj demograf navodi produženje životnog vijeka, jer stanovništvo danas dosta duže živi nego što je živjelo prije tridesetak godina.

“Mi smo po proračunima 1991. godine u RS imali oko 22 odsto mladog stanovništva, sad imamo 14 odsto. U istom vrijeme imali smo samo osam odsto starog stanovništva, sad imamo oko 18 odsto, to su sve neki procenti, ali to je povezano s niskim natalitetom, odlivom stanovništva i produženjem životnog vijeka i svi oni utiču na to da se povećava broj stare populacije”, kaže Majić.

Napominje da je demografsko starenje izuzetno izraženo u malim i novoformiranim opštinama.

“Većina starog stanovništva je u opštinama Istočni Drvar, Kupres, Petrovac, Istočni Mostar, gdje je većinom stara populacija, i znalo se desiti da se nekoliko godina ne rodi nijedno dijete. Istočni Drvar, recimo, nema ni osnovnu školu, jer to je opština od 60 ljudi”, kaže Majić.

Inače, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku RS, u opštini istočni Drvar lani je evidentirano samo dvoje djece starosti do 14 godina.

Prema popisu iz 2013. godine, samo nekoliko opština je imalo veći udio mladih nego starih, a to su: Kotor Varoš, Čelinac, Laktaši, Gornji Osmaci, Vlasenica, Milići i Bratunac.

Majić upozorava da u budućnosti možemo očekivati sve veći proces demografskog starenja, odnosno povećavanje udjela stare populacije jer nam je natalitet nizak, migracija se povećava i zasigurno možemo očekivati da će se smanjivati potencijalni udio mladog, a uvećavaće se staro stanovništvo.

“Mogli bismo biti jedna republika starih, uostalom kao i sve zemlje u okruženju. I Njemačka se suočava s tim procesom kao i mnoge druge razvijenije zemlje, ali oni nekim drugim mehanizmima, na primjer imigracijom, rješavaju te probleme”, kaže Majić.