Na današnji dan / 30. juli

Praznici i spomendani na današnji dan

– Internacionalni dan močvara.

– Vanautu – dan nezavisnosti.

– Dan borbe protiv trgovine ljudima.

Događaji na današnji dan

101. p. n. e. – Rimski konzul Gaj Marije je porazio Kimbre u bici kod Vercela i time na duže vrijeme otklonio opasnost od Germana.

1419. – Husiti, sljedbenici pogubljenog Češkog vjerskog reformatora Jana Husa, isprovocirani bacanjem kamenja na njihovu procesiju, upali su u Gradsku vijećnicu u Pragu i kroz prozor izbacili katoličke članove gradske uprave, zajedno s gradonačelnikom. To je bio početak husitskih ratova.

1930. – Urugvaj u Montevideu, pobjedom u finalu Svjetskog fudbalskog prvenstva, nad Argentinom 4:2, postao prvi svjetski šampion u fudbalu.

1935. – U Velikoj Britaniji objavljena prva džepna knjiga, prema ideji Alena Lejna da napravi „knjigu koja će imati cijenu kao 10 cigareta“. Prva knjiga bila „Arijel“ Andrea Moroa.

1941. – Na Livanjskom polju izvršena masovna ubistva Srba od strane hrvatskih ustaša.

1945. – Japanska podmornica potopila, u Drugom svjetskom ratu, američku krstaricu „Indijanapolis“. Poginulo 800 ljudi.

1971. – Američki vasionski brod „Apolo 15“ s kosmonautima Dejvidom Skotom i Džems Irvin spustio se na Mjesec.

1971. – U sudaru japanskog borbenog i putničkog aviona „boing 727“ poginule 162 osobe.

1974. – Turska, Grčka i Velika Britanija potpisale sporazum o prekidu vatre na Kipru.

1975. – U Helsinkiju počela Konferencija o evropskoj bezbjednosti i saradnji koja je okupila državnike 35 zemalja, uključujući lidere SSSR i SAD Leonida Brežnjeva i Džeralda Forda. Jugoslavensku delegaciju predvodio Josip Broz Tito. KEBS kasnije transformisan u Organizaciju za evropsku bezbjednost i saradnju.

1980. – Pacifički arhipelag Novi Hebridi stekao nezavisnost pod nazivom Republika Vanuatu, posle 74 godine britansko-francuske uprave.

1989. – Radikalni članovi sovjetskog parlamenta formirali grupu za pritisak za brže reforme. Grupu vodili Boris Jeljcin i Andrej Zaharov.

1991. – Litvanija priznala Hrvatsku.

1993. – Lideri bosanskih muslimana, Srba i Hrvata postigli, na mirovnim pregovorima u Ženevi, dogovor o ustavnom uređenju Bosne i Hercegovine kao saveza republika Republike Srpske, Herceg-Bosne i Republike Bosne. I pored dogovora, rat u Bosni nastavljen i trajao do decembra 1995, kada je u Dejtonu potpisan mirovni sporazum.

1997. – U eksplozijama bombi dva arapska bombaša-samoubice na prepunoj jerusalimskoj pijaci poginulo 18, povrijeđeno najmanje 170 ljudi.

1997. – SAD ukinule dvanaestogodišnju zabranu putovanja američkih građana u Liban pošto su dobile garancije vlade u Bejrutu da će učiniti sve da spriječi terorizam.

1999. – Napuštajući obale Panamskog kanala posle gotovo jednog vijeka, SAD zvanično zatvorile „panamsku operaciju“.

2001. – Kanada prva država na svetu koja je, uprkos velikim protestima ljekara, dozvolila teškim bolesnicima da uzgajaju marihuanu i koriste je za liječenje.

2002. – Za premijera Hrvatske ponovo izabran Ivica Račan.

2008. – Bivši predsjednik Republike Srpske Radovan Karadžić izručen iz Beograda Haškom tribunalu.

Rođeni na današnji dan

1511. – Rođen Đorđo Vazari, italijanski slikar i arhitekta.

1818. – Rođena Emily Brontë, britanska književnica irskog porekla.

1857. – Rođen Ignaz von Szyszyłowicz, poljski botaničar.

1862. – Rođen Nikolaj Judenič, ruski general.

1863. – Rođen Henri Ford, američki inženjer.

1889. – Rođen Ivan Bjelovučić, prvi hrvatski zrakoplovac.

1898. – Rođen Henri Mur britanskih vajar.

1904. – Rođen Salvador Novo, meksički pisac.

1910. – Rođen Edgar de Evia, meksičko-američki fotograf.

1939. – Rođen Peter Bogdanovich, američki režiser.

1941. – Rođen Paul Anka, američki pjevač.

1945. – Rođen Patrick Modiano, francuski književnik.

1947. – Rođen Arnold Švarceneger, američki glumac i političar.

1948. – Rođen Žan Reno (fr. Juan Moreno y Herrera Jiménez), francuski glumac.

1956. – Rođen Georg Gänswein, njemački nadbiskup i prefekt Papinskog doma.

1958. – Rođena Kate Bush, britanska kantautorica.

1963. – Rođena Lisa Kudrow, američka glumica.

1964. – Rođen Jirgen Klinsman (njem. Jürgen Klinsmann), njemački fudbaler.

1964. – Rođena Vivika A. Foks, američka glumica.

1969. – Rođen Sajmon Bejker Deni ili Sajmn Beikr (engl. Simon Baker Denny), australski glumac i redatelj.

1981. – Niki Hejden (engl. Nicky Hayden), američki profesionalni motociklist koji je osvojio MotoGP Svjetsko prvenstvo 2006.

Umrli na današnji dan

1771. – Umro Tomas Grej engleski pjesnik.

1784. – Umro Denis Didro, francuski filozof i pisac.

1894. – Umro Walter Pater, engleski kritičar i esejista.

1898. – Umro Otto von Bismarck, njemački državnik i političar.

1912. – Umro Mucuhito, japanski car.

1919. – Umro John William Strutt Rayleigh, engleski fizičar.

1929. – Ubijen Pavle Marganović, jedan od sedam sekretara SKOJ-a

1942. – Umro Sveti Leopold Mandić, hrvatski svetac.

1944. – Umro Nikolaj Nikolajevič Polikarpov, sovjetski konstruktor aviona.

1994. – Umro Ipče Ahmedovski, srpski pjevač.

1996. – Umro Klodet Kolber, zvijezda holivudskih komedija.

2007. – Umro Ingmar Bergman, švedski filmski režiser.

2010. – Umro Nebojša Zubović, srpski glumac.

Sveci pravoslavne crkve na današnji dan

– Sveta velikomučenica Marina – Ognjena Marija.

– Prepodobni Leonid Ustnedumski.