Moždani udar prijeti sve mlađima
U Republici Srpskoj od moždanog udara godišnje oboli 4.500 stanovnika, a naročito zabrinjava činjenica da ova bolest ne zaobilazi ni četrdesetogodišnjake.
Istakli su ovo neurolozi Univerzitetskog kliničkog centra (UKC) Republike Srpske povodom obilježavanja Svjetskog dana borbe protiv moždanog udara.
Oni su juče na banjalučkom Trgu Krajine zainteresovane građane upoznali sa simptomima ovog oboljenja i načinima prevencije, te besplatno mjerili krvni pritisak i šećer u krvi. Takođe su radili i skrining na postojanje fibrilacije atrija, odnosno nepravilnog srčanog rada.
Stručnjaci su upozorili da moždani udar više nije bolest isključivo trećeg doba, te da sve češće pogađa i mlade ljude.
Načelnik Klinike za neurologiju u UKC RS Siniša Miljković rekao je da postoje faktori rizika na koje se ne može uticati, kao što je starost, ali da je na pojedine faktore poput pušenja, visokog krvnog pritiska, masnoće u krvi, te poremećaja ritma srca moguće uticati.
– Prestanak pušenja za četiri do pet puta smanjuje rizik od moždanog udara. Oko 90 odsto pacijenata sa moždanim udarom imali su i povišen holesterol u krvi. Značajan faktor je i začepljenje krvnih sudova na vratu, koje se lako otkriva ultrazvučnim pregledom. Savjetujem da svako stariji od 40 godina bar jednom godišnje obavi ultrazvučni pregled krvnih sudova vrata – naglasio je Miljković.
Neurolog UKC RS Zoran Vujković slaže se da je ultrazvuk najvažniji dijagnostički metod u prevenciji moždanog udara, kojim se utvrđuju rizici i patološke promjene na krvnim sudovima.
– Pacijenti nemaju bolove već simptome, pa često ne prepoznaju da su u visokom riziku od moždanog udara – rekao je Vujković.
Generalni direktor UKC RS Vlado Đajić je istakao da ova zdravstvena ustanova ima savremenu službu koja se bavi prevencijom i tretmanom moždanog udara, te koristi lijekove i dijagnostičke metode koji se primjenjuju i u najsavremenijim centrima u svijetu.
Svoje iskustvo ispričala je i Ognjena Šurlan, koja je prošle godine imala moždani udar i to u 42. godini.
– U tom trenutku nisam to primijetila, iako mi je bila oduzeta ruka i imala sam problem sa govorom – kazala je Šurlanova. Dodala je da se liječila u UKC RS, te da sad ima blaže posljedice.
– Nismo otkrili uzrok moždanog udara. Vjerovatno je riječ o stresu i premoru, a možda je i genetska predispozicija – rekla je Šurlanova.
Simptomi
Siniša Miljković je rekao da je veoma važno da pacijenti zapamte skraćenicu GROM (G kao govor, R kao ruka, O kao obraz i M kao minuti).
– U slučaju moždanog udara obično dolazi do oštećenja govora, slabosti ruke ili noge, iskrivljenosti lica, a minuti su najvažniji da pacijentu što prije bude pružena trombolitička terapija. Ti pacijenti prežive u 90 odsto slučajeva, dok je na klasičnoj terapiji smrtnost čak 30 odsto – rekao je Miljković.
